THẦN THÁNH TRUNG HOA .NHƯỢC THỦY DỊCH . BÀI 7 .

THẦN THÁNH TRUNG HOA Bản dịch của Nhược Thủy - dienbatn giới thiệu. LỜI NÓI ĐẦU : Đây là bản dịch rất công phu của Nhược Thủy trong trang Ho... thumbnail 1 summary

00:00

THẦN THÁNH TRUNG HOA

Bản dịch của Nhược Thủy - dienbatn giới thiệu.

LỜI NÓI ĐẦU : Đây là bản dịch rất công phu của Nhược Thủy trong trang Hoangthantai . Nay không còn thấy trang này hoạt động nữa. dienbatn chép lại vào đây để làm tư liệu . Mong bác Nhược Thủy cảm thông.

THẦN THÁNH TRUNG HOA TẬP I

Lời giới thiệu:- Nhận thấy từ trước đến nay, người Việt Nam chúng ta theo phong tục tập quán của người Trung Hoa, nên đã tin tưởng và thờ phụng rất nhiều vị Thánh, Thần giống như người Trung Hoa. Tài liệu giải thích về các Ngài thì quá ít và không có cơ sở khảo cứu , chỉ theo truyền khẩu nhiều hơn. Nay tôi xin cố gắng dịch những tài liệu nầy từ một Website có uy tín và khảo cứu cẩn thận, xin kính tặng tất cả huynh đệ trong 4R-HTT. Nếu có chỗ nào sai sót, xin quí cao nhân hoan hỉ chỉ bảo cho (kèm theo nguyên tác để quí vị dễ đối chiếu).
Xin thành thật cảm ơn quí huynh đệ.
Nhược Thủy
( Mùa Hạ năm Mậu Tí-2008).

30. TIÊN THIÊN TÔN THẦN -TỨ NGỰ .

先天尊神 - 四御

四御的由來：四御指的是道教三清尊神下的主宰天地萬物的四位尊神，即：玉皇大帝、中天紫微北極大帝、勾陳上宮天皇大帝和后土皇地祇。玉皇大帝是萬神之主。中天紫微北極大帝，是紫微垣中的大帝座星君，居於中天，萬星之宗主。勾陳上宮天皇大帝，是北極帝座之左四座星組成的勾陳，位同北極，為天轉之樞紐。后土皇地祇，是天地中央之像，唐代以前作男像，唐武則天時出現女像。宋真宗潘皇后在嵩山建殿，供奉后土玄天大聖后像，宋徽宗政和七年 ( 1 1 1 7 年 ) 上地祇徽號：承天效法厚德光大后土皇地祗。其後，后土皆作女像。宋代以後，由於玉皇大帝在道教神系中的地位和職能有所加強，因此，道書中多有將玉皇大帝排列在「四御」之外的說法，將「四御」解釋為北南西東四極之天帝，即：北極紫微大帝、南極長生大帝、太極天皇大帝和東極青華大帝。當今中國道教已經恢復了宋代以前的對「四御」的說法。

Tiên Thiên Tôn Thần - Tứ Ngự

I.- ĐỊNH NGHĨA TỨ NGỰ:-

Tứ Ngự là chỉ cho bốn vị tôn thần làm chủ tể trời đất và muôn vật thuộc Tam Thanh Tôn Thần theo quan niệm của Đạo giáo. Gồm có:- Ngọc Hoàng Đại Đế, Trung Thiên Tử Vi Bắc Cực Đại Đế, Câu Trần Thượng Cung Thiên Hoàng Đại Đế và Hậu Thổ Hoàng Địa Kì .

NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ là vị đứng đầu của muôn Thần. Trung Thiên Tử Vi Bắc Cực Đại Đế là vị Tinh Quân cư ngụ ở Trung Thiên của Tử Vi Viên (vườn Tử Vi) , là tông chủ của các sao. Câu Trần Thượng Cung Thiên Hoàng Đại Đế thì địa vị ngang với Bắc Cực, vị trí Câu Trần là do bốn quần thể sao nằm bên trái của Bắc Cực tổ hợp thành, chủ về trung tâm chuyển động của trời. Hậu Thổ Hoàng Địa Kì là hình tượng trung ương của trời đất. Từ trước cho đến đời nhà Đường thì tượng Hậu Thổ là nam. Đời Võ Tắc Thiên đổi thành tượng nữ. Đời Tống Chân Tông thì Phan Hoàng Hậu xây dựng điện thờ ở Tung Sơn, cúng cho tượng Huyền Thiên Đại Thánh Hậu . Niên hiệu Chính Hòa thứ bảy (năm 1117) đời Tống Chân Tông phong tặng Hậu Thổ là :- “Thừa Thiên Hiệu Pháp Hậu Đức Quang Đại Hậu Thổ Hoàng Địa Kì”. Từ đó về sau, thành tượng nữ đến nay.

Từ đời Tống về sau, do vì sự lớn mạnh của Đạo Giáo, địa vị của NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ được tôn sùng nhiều hơn, trở thành độc tôn. Cho nên, trong sách Đạo gia giải thích Tứ Ngự là thiên đế của bốn cực đông tây nam bắc , tức là :- Bắc Cực Tử Vi Đại Đế, Nam Cực Trường Sinh Đại Đế , Thái Cực Thiên Hoàng Đại Đế và

Đông Cực Thanh Hoa Đại Đế .

Nhưng ngày nay Đạo giáo của Trung Quốc đã khôi phục lại quan điểm về Tứ Ngự của chủ trương trước đời Tống (là phần nói ở đầu).

職能：玉皇大帝是總執天道之大神，位居三清之下，眾神之上。中天紫微北極大帝協助玉皇大帝職掌天經地緯、日月星辰和四時氣候，道書稱其「萬星之宗主，三界之亞君，次於昊天，上應元氣」。勾陳上宮天皇大帝，協助玉皇大帝職掌南北極與天地人三才，統御諸星並主持人間兵革之事。后土皇地祇職掌陰陽生育、萬物之美、大地山河之秀。至於宋代以後以四極大帝作為四御的，四極大帝也各有職能，即：北極紫微大帝總御萬星，南極長生大帝總御萬靈、主管萬靈之壽夭，太極天皇大帝總御萬神，東極青華大帝總御萬類，主管救度眾生。

II.- CHỨC NĂNG :-

NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ là vị thần lớn nhất cai quản hết thiên đạo, ở chót của Tam Thanh mà đứng đầu các Thần. Trung Thiên Tử Vi Bắc Cực Đại Đế giúp đỡ cho NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ về kinh tuyến của trời và vĩ tuyến của đất, mặt trời mặt trăng các sao, khí hậu của bốn mùa. Sách Đạo gia nói :- “Trung Thiên Tử Vi Bắc Cực Đại Đế tông chủ của các sao , là vị vua thứ hai của tam giới, vua kế của Hạo Thiên, là sự ứng hiện cao cả của Nguyên Khí”. Câu Trần Thượng Cung Thiên Hoàng Đại Đế giúp đỡ cho NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ về cai quản Nam Bắc Cực, tam tài thiên địa nhân, thống ngự các sao và chủ trì về việc chiến tranh của nhân gian. Hậu Thổ Hoàng Địa Kì cai quản âm dương, việc sanh sanh hóa hóa của các loài, tạo ra nét đẹp của muôn vật, vẻ tú lệ của đất đai sông núi. Đời Tống thì lấy Tứ Cực Đại Đế làm Tứ Ngự. Chức năng của Tứ Cực Đại Đế là:- Bắc Cực Tử Vi Đại Đế cai quản các sao, Nam Cực Trường Sinh Đại Đế cai quản về tuổi thọ của vạn linh, Thái Cực Thiên Hoàng Đại Đế cai quản các thần, Đông Cực Thanh Hoa Đại Đế chủ về cứu độ chúng sinh muôn loài.

奉祀：道教宮觀中多有在三清殿以外，另設有四御殿，供奉四御尊神。在大型齋醮儀禮活動中，除了供奉三清外，也別設有四御之神位。道書稱「各居一列，各全其尊」。四御各尊神也分別有其神誕之日，玉皇大帝為正月初九日，紫微北極大帝為十月二十七日，勾陳上宮天皇大帝為二月初二日，后土皇地祇為三月十八日。道教信徒多有在四御尊神神誕之日分別赴道觀燒香奉祀的。

參考文獻：

《雲笈七籤》、

《三教源流搜神大全》

圖片來源 :

寺觀壁畫 ( 一 0 六)

執筆人：陳耀庭

勾陳上宮天皇大帝

紫微北極大帝

寺觀壁畫

紫微大帝職掌大自然

III.- VIỆC THỜ CÚNG:-

Trong các cung quán của Đạo Giáo, đa số thường thiết kế Điện Tứ Ngự nằm bên ngoài Điện Tam Thanh để thờ cúng Tứ Ngự Tôn Thần. Trong các hoạt động về tế lễ của những kỳ “đại đàn”, ngoài việc cúng Tam Thanh còn cúng tế Tứ Ngự rất trọng thể. Sách Đạo gia nói :- “Các cư nhất liệt, các toàn kỳ tôn” (nhiều vị gom một chỗ, mỗi mỗi đều tôn kính).
Tứ Ngự có ngày vía riêng:-
-NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ là ngày mùng chín tháng giêng.
-Tử Vi Bắc Cực Đại Đế là ngày hai mươi bảy tháng mười.
-Câu Trần Thượng Cung Thiên Hoàng Đại Đế là ngày mùng hai tháng hai.
-Hậu Thổ Hoàng Địa Kì là ngày mười tám tháng ba.
Tín đồ Đạo giáo ghi nhớ rất rõ từng ngày vía của từng vị, ngày đó tập trung đến các đạo quán để cùng các vị chức sắc cúng tế rất đông.
*Tài liệu tham khảo ：
《 Vân Cấp Thất Thiêm 》、
《 Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn 》
* Source hình ảnh từ Tự Quán Bích Họa.
*Người viết ：- Trần Diệu Đình
*Nhược Thủy dịch

(từ http://wdb.taoistic.org/).

TIÊN THIÊN TÔN THẦN -TAM THANH

31.LINH BỬU THIÊN TÔN

先天尊神 - 三清

靈寶天尊

靈寶天尊的由來：靈寶天尊是道教最高神靈「三清」尊神之一，原稱上清高聖太上玉晨元皇大道君。齊梁高道陶弘景編定的《真靈位業圖》列其在第二神階之中位，僅次於第一神階中位之元始天尊。唐代時曾稱為太上大道君，宋代起才稱為靈寶天尊或靈寶君。據《雲笈七籤》引《洞真大洞真經》，靈寶天尊係「玉晨之精氣，九慶之紫煙，玉暉煥耀，金映流真，結化含秀，苞凝元神，寄胎母氏，育形為人」。《靈寶略記》則稱「太上大道君以開皇元年託胎於西方綠那玉國，寄孕於洪氏之胞，凝神瓊胎之府三千七百年，降誕於其國郁察山浮羅之嶽丹玄之阿側，名曰器度，字上開元。及其長，乃啟悟道真，期心高道，坐於枯桑之下，精思百日而元始天尊下降，授靈寶大乘之法十部妙經」。

LINH BỬU THIÊN TÔN là một trong Tam Thanh, nghĩa là một trong ba vị thần linh tối cao trong Đạo Giáo. ( LINH BẢO THIÊN TÔN )

Xưng hô đầy đủ là :- “Thượng Thanh Cao Thánh Thái Thượng Ngọc Thần Nguyên Hoàng Đại Đạo Quân ”.

*Trong quyển “Chân Linh Vị Nghiệp Đồ” của bậc đạo đức cao là Đào Hoằng Cảnh đời Tề - Lương, xếp Ngài vào vị trí “thứ hai” ở trung vị, kế vị thứ nhất là Nguyên Thủy Thiên Tôn.

-Đời nhà Đường từng xưng Ngài là “Thái Thượng Đại Đạo Quân”, đời Tống mới xưng là “ LINH BỬU THIÊN TÔN” hay “Linh Bửu Quân”.

-Căn cứ vào sách :- “Vân Cấp Thất Thiêm” dựa theo sách “Động Chân Đại Động Chân Kinh” cho rằng :- “ LINH BỬU THIÊN TÔN là tinh khí của Ngọc Thần, là Tử Yên (khói tía) của Cửu Khánh, ánh ngọc rực rỡ, sắc vàng tỏa sáng, kết hợp nhiều vẻ đẹp, ngưng tụ nguyên thần vào một boc, gởi tạm vào thai mẹ, nuôi nấng thành hình người” .

-Trong Linh Bửu Lược Ký thì nói :- “ Thái Thượng Đại Đạo Quân đã thác thai nơi nước Lục Na Ngọc ở Tây Phương nhằm vào năm Khai Hoàng thứ nhất. Ngài đã ký thai nơi bà Hồng Thị , ngưng thần nuôi thai ba ngàn bảy trăm năm, sanh ra nơi kề bên Đan Huyền của núi Úc Sát thuộc dãy núi Phù La, tên là Khí Độ, tự Thượng Khai Nguyên. Lớn lên đã ngộ được Đạo chân, ngồi ở dưới đám dâu khô thiến quán một trăm ngày, kế được Nguyên Thủy Thiên Tôn giáng xuống chỉ dạy chân pháp của mười bộ diệu kinh”.

輔司高仙：上清高聖太上玉晨大道君，自元始天尊處受經法以後，即輔佐元始天尊，居三十六天之第二高位上清境，在三十四天之上，治蕊珠日闕，管七映紫房，金童玉女各三十萬侍衛。萬神入拜，五德把符，上真侍晨，天皇抱圖。

NƠI NGỰ CỦA LINH BỬU THIÊN TÔN :-

Đức Thượng Thanh Cao Thánh Thái Thượng Ngọc Thần Nguyên Hoàng Đại Đạo Quân kể từ sau khi được Đức Nguyên Thủy Thiên Tôn dạy cho diệu pháp, trở thành vị phụ tá cho Ngài Nguyên Thủy; nghĩa là vị trí thứ hai của ba mươi sáu cung Trời Thượng Thanh Cảnh . Ngài Linh Bửu ở cung Trời thứ ba mươi bốn nơi Điện Trị Nhụy Châu Nhật, cai quản bảy phòng phát ra áng sáng tía, có ba trăm ngàn Kim Đồng Ngọc Nữ làm thị vệ. Nơi đây được muôn Thần đến triều bái . Ngài ban năm đức cho các Tinh Tú trở thành thượng chân, bảo vệ cõi Thiên Hoàng.

靈寶度人：據《洞玄本行經》，靈寶天尊以靈寶之法，隨世度人。自元始開光，至於赤明元年，經九千九百億萬劫，度人有如塵沙之眾，不可勝量。凡遇有緣好學之人，請問疑難，靈寶天尊即不吝教誨。天尊有三十六變、七十二化，人欲見之，隨感而應，千萬處可分身即到。

*SỰ CỨU ĐỘ NGƯỜI CỦA LINH BỬU THIÊN TÔN

Theo sách Động Huyền Bổn Hạnh Kinh, Ngài LINH BỬU THIÊN TÔN có bí pháp gọi là “Linh Bửu”, để cứu độ thế nhân. Từ khi Ngài Nguyên Thủy khai sáng cho đến năm thứ nhất Xích Minh, trải qua chín trăm ức vạn (900.000.000.000) năm, đã cứu độ cho chúng sanh nhiều như số bụi trần, chẳng thể tính đếm.

Phàm những người hữu duyên mà hiếu học, có những nghi ngờ chưa rõ trong việc tu chân , cầu nguyện Ngài sẽ chỉ dạy không dấu diếm. LINH BỬU THIÊN TÔN có ba mươi sáu phép biến, bảy mươi hai phép hóa, một khi có người cầu nguyện liền có cảm ứng, ngàn muôn nơi Ngài đều có thể phân thân đến cứu giúp ngay.

奉祀：道教宮觀裡的三清殿中，靈寶天尊常以手捧如意之像居元始天尊之左側位。在道教大型齋醮禮儀中，也多設有三清神位，以靈寶天尊居元始天尊之左位。靈寶天尊之神誕日為夏至日，約在農曆五月中。民間於夏至日之供奉常以靈寶天尊為主神。

*VIỆC THỜ CÚNG :-

Trong cung quán của Đạo Giáo, thờ hình tượng Ngài LINH BỬU THIÊN TÔN là vị tay cầm ngọc như ý, ngồi ở bên trái Đức Nguyên Thủy Thiên Tôn trong Điện Tam Thanh. (bên phải là Ngài Thái Thượng Lão Quân)

Đạo Giáo cử hành lễ vía Ngài LINH BỬU THIÊN TÔN vào ngày Hạ Chí trong năm, vào khoảng tháng năm âm lịch, tín đồ đến cúng bái không ngớt.

太上靈寶天尊說延壽妙經

爾時，靈寶延壽天尊在南極天中金光山內寶林樹下，凝神念道，共十千徒眾，解說《延壽妙經》，論虛無大道。徧體光明，洞照天地三界十方，一時震響，復有諸天上聖、一切鬼王、天龍十部，尋光而至，上詣天尊。乞無生死，五體投地作禮神尊，依位而立。時有延命真人、廣福真人、金華真人、妙喜真人、紫蓋真人、黃籙童子、碧霄童子、青華童子、白惠童子，及以一切聖眾，皆獻寶花，百味香藥，手執日月靈幢、紫光神節、十絕靈旛、延命寶蓋，次第行道，燒香散花，齊唱延壽天尊，咸得度世。爾時神尊含笑巍巍，從大頂門放十道神光，普照法眾身心無有悟者。於是道場中有一童子名曰善達，前進作禮，上白天尊：見在座中皆是變化神仙，何得未悟。伏願尊顏，為臣解說。

　　天尊言曰：此之仙眾雖有神通，實無真道。童子曰：不審何名真道。

　　天尊言曰：不生不滅，名為真道。無去無來，亦名真道。於不生不滅、無去無來，亦昧真道。一切法相，皆為虛妄。世間男女，若欲延命長年，消灾集福，但自精心燒香行道，布施放生，建造功德，念經供養，兼請道士法師，講讀尊經、本命齋醮，即有注筭神王、記名神王、落死神王、上生神王，保護念經之人，錄其功德，奏上諸天，金帛豐足，永保安寧。於是諸天大聖、一切鬼王，稽首歸依，皆大歡喜。累劫學道，未聞此經，並是金口之言，於是鬼神發弘誓，願生生世世眼見真仙，耳聞正法，禮拜十齋，常行至道。天尊再留偈曰：

　　生前不慈孝，死後報何恩。悲啼在地獄，誰明勸善言。修善自歸善，作惡歸惡源。至心常供養，延壽遇神仙。寫經及造像，福祿自延年。

　　是時，座中一切真仙聞經，皆稱不可思議，再拜而退。

Phần phiên âm:-

Thái Thượng Linh Bửu Thiên Tôn

32.Thuyết Diên Thọ Diệu Kinh

Nhĩ thời , Linh Bửu Diên Thọ Thiên Tôn tại Nam Cực thiên trung Kim Quang Sơn nội bửu lâm thụ hạ , ngưng thần niệm đạo , cộng thập thiên đồ chúng , giải thuyết 《Diên Thọ Diệu Kinh 》, luận hư vô đại đạo . Biến thể quang minh , động chiếu thiên địa tam giới thập phương , nhất thời chấn hưởng , phục hữu Chư thiên thượng thánh 、nhất thiết quỉ vương 、Thiên long thập bộ , tầm quang nhi chí , thượng nghệ Thiên Tôn . Khất vô sanh tử , ngũ thể đầu địa tác lễ Thần Tôn , y vị nhi lập . Thời hữu Diên Mệnh Chân Nhân 、Quảng Phúc Chân Nhân 、Kim Hoa Chân Nhân 、Diệu Hỉ Chân Nhân 、Tử Cái Chân Nhân 、Hoàng Lục Đồng Tử 、Bích Tiêu Đồng Tử 、Thanh Hoa Đồng Tử 、Bạch Huệ Đồng Tử , cập dĩ nhất thiết thánh chúng , giai hiến bửu hoa , bá vị hương dược , thủ chấp nhật nguyệt linh tràng 、tử quang thần tiết 、thập tuyệt linh phan 、diên mệnh bửu cái , thứ đệ hành đạo , thiêu hương tán hoa , tề xướng Diên Thọ Thiên Tôn , hàm đắc độ thế . Nhĩ thời thần tôn hàm tiếu nguy nguy , tùng đại đỉnh môn phóng thập đạo thần quang , phổ chiếu pháp chúng thân tâm vô hữu ngộ giả . Ư thị đạo tràng trung hữu nhất đồng tử danh viết Thiện Đạt , tiền tiến tác lễ , thượng bạch Thiên Tôn ： “Kiến tại toạ trung giai thị biến hoá thần tiên , hà đắc vị ngộ ?. Phục nguyện tôn nhan , vị thần giải thuyết” .

　　Thiên Tôn ngôn viết ： “Thử chi tiên chúng tuy hữu thần thông , thực vô chân đạo” . Đồng tử viết ： “Bất thẩm hà danh chân đạo ?” .

　　Thiên Tôn ngôn viết ： “Bất sanh bất diệt , danh vi chân đạo . Vô khứ vô lai , diệc danh chân đạo . Ư bất sanh bất diệt 、vô khứ vô lai , diệc muội chân đạo . Nhất thiết pháp tướng , giai vi hư vọng . Thế gian nam nữ , nhược dục diên mệnh trường niên , tiêu tai tập phước , đản tự tinh tâm thiêu hương hành đạo , bố thi phóng sanh , kiến tạo công đức , niệm kinh cúng dường , kiêm thỉnh đạo sĩ pháp sư , giảng độc tôn kinh 、bổn mệnh trai tiêu , tức Hữu Chú Toán Thần Vương 、Ký Danh Thần Vương 、Lạc Tử Thần Vương 、Thượng Sanh Thần Vương , bửu hộ niệm kinh chi nhân , lục kỳ công đức , tấu thượng chư thiên , kim bạch phong túc , vĩnh bửu an ninh . Ư thị chư thiên đại thánh 、nhất thiết quỉ vương , khể thủ qui y , giai đại hoan hỉ . Luỹ kiếp học đạo , vị văn thử kinh , tịnh thị kim khẩu chi ngôn , ư thị quỉ thần phát hoằng thệ , nguyện sanh sanh thế thế nhãn kiến chân tiên , nhĩ văn chánh pháp , lễ bái thập trai , thường hành chí đạo” . Thiên Tôn tái lưu kệ viết ：

　　“Sanh tiền bất từ hiếu , tử hậu báo hà ân . Bi đề tại địa ngục , thuỳ minh khuyến thiện ngôn . Tu thiện tự qui thiện , tác ác qui ác nguyên . Chí tâm thường cúng dường , diên thọ ngộ thần tiên . Tả kinh cập tạo tượng , phước lộc tự diên niên” .

　　Thị thời , toạ trung nhất thiết chân tiên văn kinh , giai xưng bất khả tư nghị , tái bái nhi thoái .

*Nhược Thủy dịch

(từ http://www.taoism.org.hk

Tiên Thiên Tôn Thần—Tứ Ngự Thần

33. THỔ HOÀNG - (HẬU THỔ).

先天尊神-四御神- 土皇

土皇的由來：土皇是道教的地神。中國古代就有地神，即后土，職掌陰陽造化、山河秀麗。道教以后土為僅次於三清的四御神之一，神號為承天效法厚德光大后土皇地祇。南北朝時期，道教的宇宙創世理論有很大發展，對於神仙所居的天界作了區分。北周宇文邕撰《無上秘要》有「三界品」，將天分為三界 ( 欲界、色界、無色界 ) 二十八天，以及無色界之上的四梵天，合為三十二天。《度人經》也有三十二天之說，以東南西北四方配置，每方八天，合三十二天。北齊嚴東注稱「方有八天，合三十二天也。三天羅其上」。唐代又有「大羅天彌覆三清之上」，合為三十六天。三十六天，各有天帝。按天地感應之說，道教認為，上有三十六天，下有三十六地。上有天帝，下有土皇。因此，土皇是各方土地的主管神靈。《洞玄靈寶河圖仰謝三十六土皇齋儀》稱，「依洞神之法，立墠設位象三十六天，燒香燃燈應三十六地」。

(Địa Mẫu 1)

Tiên Thiên Tôn Thần--Tứ Ngự Thần

Thổ Hoàng

I.- XUẤT XỨ CỦA THỔ HOÀNG:-

Thổ Hoàng là vị Địa Thần của Đạo Giáo. Thời cổ đại Trung Quốc đã có địa thần gọi là HẬU THỔ, có chức năng về quyền tạo ra muôn vật, làm nên vẻ đẹp của núi sông .

Trong Đạo Giáo Hậu Thổ là vị tôn thần thuộc về Tứ Ngự trong hệ Tam Thanh. Danh hiệu đầy đủ của Ngài là :-“ Thừa Thiên Hiệu Pháp Hậu Đức Quang Đại Hậu Thổ Hoàng Địa Kì”. Vào thời Nam Bắc Triều, lý thuyết về “Sáng Thế” (tạo lập thế gian) phát triển rất phong phú, nhất là đối với việc phân định các “thiên giới” (cõi trời) nơi cư ngụ của các vị Thần Tiên rất rõ ràng.

-Đời Bắc Chu ông Vũ Văn Ung đã soạn sách “Vô Thượng Bí Yếu” có phần “Tam Giới Phẩm” , chia thiện phận ra làm :- “dục giới, sắc giới và vô sắc giới”. Có hai mươi tám Trời của dục và sắc giới, cộng với bốn Trời của vô sắc giới thành ra tổng cộng là ba mươi hai Trời.

-Trong “Độ Nhân Kinh” cũng nói là ba mươi hai Trời, nhưng bốn phương Đông, Tây, Nam, Bắc mỗi phương có tám Trời, cộng thành ba mươi hai.

-Đời Bắc Tề thì có Nghiêm Đông Chú nói:- “Mỗi phương có tám Trời, cộng là ba mươi hai. Lại có “Ba Thiên La” ở trên vậy”. Đời Đường thì có sách “Đại La Thiên Di Phúc Tam Thanh Chi Thượng ” cho là có ba mươi sáu Trời. Mỗi Trời đều có vị Thiên Đế (vua trời).

-Theo sự cảm ứng của Trời&Đất , Đạo Giáo nhận rằng , trên thì có ba mươi sáu Trời, dưới thì có ba mươi sáu Đất. Trên thì có Thiên Đế, dưới thì có THỔ HOÀNG vậy. Do đó, Thổ Hoàng là vị quản lý tất cả những Thổ Địa các nơi.

Trong sách “Động Huyền Linh Bảo Hà Đồ Ngưỡng Tạ Tam Thập Lục Thổ Hoàng Trai Nghi ”(nghi lễ cúng tạ 36 Thổ Hoàng) có nói :- “Theo pháp Động Thần, lập đàn phải có bài vị tượng trưng cho 36 Trời, đốt hương, đèn ứng với 36 Đất”.

區分和名稱：土皇分為九壘，壘各有名。每壘分設四名土皇，共三十六名土皇。據《洞玄靈寶河圖仰謝三十六土皇齋儀》，「第一壘色潤地，第一土皇君姓秦諱孝景椿；第二土皇君姓黃諱昌上文；第三土皇君姓青諱玄文基；第四土皇君姓蜚諱忠陣皇。第二壘剛色地，第五土皇君姓戍諱神文光；第六土皇君姓郁諱黃母生；第七土皇君姓玄諱乾德維；第八土皇君姓長諱皇明。第三壘石臘色澤地，第九土皇君姓張諱維神；第十土皇君姓周諱伯上人；第十一土皇君姓朱諱明車子；第十二土皇君姓庚諱文敬士。第四壘潤澤地，第十三土皇君姓賈諱雲子高；第十四土皇君姓謝諱伯無元；第十五土皇君姓己諱文泰陣；第十六土皇君姓行諱機正方。第五壘金粟澤地，第十七土皇君姓華諱延期明；第十八土皇君姓黃諱齡我容；第十九土皇君姓雲諱探無淵；第二十土皇君姓蔣諱通八光。第六壘金剛鐵澤地，第二十一土皇君姓李諱上少君；第二十二土皇君姓范諱來力安；第二十三土皇君姓張諱李季元；第二十四土皇君姓王諱駟女容。第七壘水制澤地，第二十五土皇君姓唐諱初生映；第二十六土皇君姓吳諱正法圖；第二十七土皇君姓漢諱高文徹；第二十八土皇君姓京諱仲龍首。第八壘大風澤地，第二十九土皇君姓葛諱玄升光；第三十土皇君姓華諱茂雲長；第三十一土皇君姓羊諱真洞玄；第三十二土皇君姓周諱尚敬原。第九壘洞元無色剛維地，第三十三土皇君姓極諱無上玄；第三十四土皇君姓升諱靈元浩；第三十五土皇君姓趙諱上伯玄；第三十六土皇君姓農諱勒無伯」。南宋蔣叔輿編《無上黃籙大齋立成儀》在列舉各土皇名號時，在各名號前加有「后土」兩字，表明南宋道教視「土皇」為「后土」的下屬神靈，其職能是職掌陰陽，化育大地，消釋幽暗，抬引神明。

II.- PHÂN LOẠI VÀ DANH XƯNG:-

Thổ Hoàng chia ra thành chín “LŨY”, mỗi “Lũy” có tên riêng. Một Lũy chia thành bốn tên của Thổ Hoàng, cộng thành ba mươi sáu tên của Thổ Hoàng.

-Theo sách :- “Động Huyền Linh Bảo Hà Đồ Ngưỡng Tạ Tam Thập Lục Thổ Hoàng Trai Nghi ” có nói:-

1/-Lũy thứ nhất sắc đất ruộng tươi nhuận, vị Đệ nhất Thổ Hoàng họ Tần, tên húy là Hiếu Cảnh Xuân

-vị Đệ nhị Thổ Hoàng họ Hoàng tên húy là Xương Thượng Văn

-vị Đệ tam Thổ Hoàng họ Thanh tên húy là Huyền Văn Cơ

-vị Đệ tứ Thổ Hoàng họ Phỉ tên húy là Trung Trận Hoàng

2/- Lũy thứ hai đất khô cứng như gang, vị Đệ ngũ Thổ Hoàng họ Tuất tên húy Thần Văn Quang

-vị Đệ lục Thổ Hoàng họ Úc tên húy Hoàng Mẫu Sinh

-vị Đệ thất Thổ Hoàng họ Huyền tên húy Càn Đức Duy

-vị Đệ bát Thổ Hoàng họ Trưởng tên húy Hoàng Minh

3/-Lũy thứ ba đất sáp đá ong , vị Đệ cửu Thổ Hoàng họ Trương tên húy Duy Thần

-vị Đệ thập Thổ Hoàng họ Chu tên húy Bá Thượng Nhân

-vị Đệ thập nhất Thổ Hoàng họ Chu tên húy Minh Xa Tử

-vị Đệ thập nhị Thổ Hoàng họ Canh tên húy Văn Kính Sĩ

4/- Lũy thứ tư đất đầm lầy , vị Đệ thập tam Thổ Hoàng họ Giả tên húy Vân Tử Cao

-vị Đệ thập tứ Thổ Hoàng họ Tạ tên húy Bá Vô Nguyên

-vị Đệ thập ngũ Thổ Hoàng họ Kỷ tên húy Văn Thái Trận

-vị Đệ thập lục Thổ Hoàng họ Hành tên húy Cơ Chính Phương

5/- Lũy thứ năm đất đầm gạo vàng, vị Đệ thập thất Thổ Hoàng họ Hoa tên húy Diên Kỳ Minh

-vị Đệ thập bát Thổ Hoàng họ Hoàng tên húy Linh Ngã Dung

-vị Đệ thập cửu Thổ Hoàng họ Vân tên húy Thám Vô Uyên

-vị Đệ nhị thập Thổ Hoàng họ Tưởng tên húy Thông Bát Quan

6/- Lũy thứ sáu đất sắt kim cương, vị Đệ nhị thập nhất Thổ Hoàng họ Lý tên húy Thượng Thiếu Quân

-vị Đệ nhị thập nhị Thổ Hoàng họ Phạm tên húy Lai Lực An

-vị Đệ nhị thập tam Thổ Hoàng họ Trương tên húy Lí Quí Nguyên

-vị Đệ nhị thập tứ Thổ Hoàng họ Vương tên húy Tứ Nữ Dung

7/- Lũy thứ bảy là đất chứa nước ,vị Đệ nhị thập ngũ Thổ Hoàng họ Đường tên húy Sơ Sinh Ánh

-vị Đệ nhị thập lục Thổ Hoàng họ Ngô tên húy Chính Pháp Đồ

-vị Đệ nhị thập thất Thổ Hoàng họ Hán tên húy Cao văn Triệt

-vị Đệ nhị thập bát Thổ Hoàng họ Kinh tên húy Trọng Long Thủ

8/-Lũy thứ tám là đất đầm gió lớn ,vị Đệ nhị thập cửu Thổ Hoàng họ Cát tên húy Huyền Thăng Quan

-vị Đệ tam thập Thổ Hoàng họ Hoa tên húy Mậu Vân Trường

-vị Đệ tam thập nhất Thổ Hoàng họ Dương tên húy Chân Động Huyền

-vị Đệ tam thập nhị Thổ Hoàng họ Chu tên húy Thượng Kính Nguyên

9/- Lũy thứ chín là hang động không có sắc mà cứng, vị Đệ tam thập tam Thổ Hoàng họ Cực tên húy Vô Thượng Huyền

-vị Đệ tam thập tứ Thổ Hoàng họ Thăng tên húy Linh Nguyên Hạo

-vị Đệ tam thập ngũ Thổ Hoàng họ Triệu tên húy Thượng Bá Huyền

-vị Đệ tam thập lục Thổ Hoàng họ Nông tên húy Lặc Vô Bá

*Đời Nam Tống có ông Tưởng Thúc Dư viết “Vô Thượng Hoàng Lục Đại Trai Lập Thành Nghi ” thì khi nêu danh hiệu của ba mươi sáu vị Thổ Hoàng, có thêm hai chữ Hậu Thổ ở trước. Điều đó muốn nói rằng , Đạo Giáo của Nam Tống lấy Thổ Hoàng là những thần linh thuộc hạ của Hậu Thổ. Chức năng là cai quản âm dương, biến hóa và nuôi nấng đất, tiêu trừ sự tối tăm u ám và làm cho đất có tính “thần minh”.

奉祀：道教較大的宮觀中，在四御殿裡供奉有后土神像或神位，鮮有列三十六土皇神像或神位的。但在大型齋醮儀禮中，多供奉三十六天帝和三十六土皇的神位。唐代以來，隨著風水之術的廣泛流行，道教信徒在動土、上樑、安宅、鎮宅、建橋、鋪路時，常要舉行禮謝土皇的齋儀，以祈求路橋暢通、家宅平安、降福消災。

參考文獻：

《道門定制》、

《無上黃籙大齋立成儀》、

《洞玄靈寶河圖仰謝三十六土皇齋儀》

　* 執筆人：陳耀庭

III.- VIỆC THỜ CÚNG:-

Trong các cung quán của Đạo Giáo , ở Điện Tứ Ngự đều có tượng hoặc bài vị thờ Hậu Thổ. Có tất cả ba mươi sáu tượng hoặc thần vị của Thổ Hoàng. Trong các lễ đại đàn của Đạo Giáo , cũng có tượng hoặc thần vị của 36 Thiên Đế và 36 Thổ Hoàng nầy.

-Từ đời Đường đến nay, theo sự hướng dẫn của các nhà Phong Thủy, dân gian mỗi khi làm lễ động thổ, thượng lương, an trạch, trấn trạch, làm cầu, làm đường v.v…phải có “Lễ cúng tạ Thổ Hoàng” để cầu cho nhà cửa yên ổn, cầu đường thông suốt, xin Thổ Hoàng giáng phước tiêu trừ tai nạn cho người trong gia đình và ngoài đường sá.

*Tài liệu tham khảo ：-

《 Đạo Môn Định Chế 》、

《 Vô Thượng Hoàng Lục Đại Trai Lập Thành Nghi 》、

《 Động Huyền Linh Bảo Hà Đồ Ngưỡng Tạ Tam Thập Lục Thổ Hoàng Trai Nghi 》

　*Người viết ： Trần Diệu Đình .

34. Tiên Thiên Tôn Thần—Tứ Ngự Thần

CÂU TRẦN ĐẠI ĐẾ

先天尊神-四御神

勾陳大帝

勾陳上宮天皇大帝簡稱“勾陳大帝”、“天皇大帝”，為道教尊神“四御”中的第三位神。

　　天皇大帝与北极紫微大帝一樣源于我國古代星辰崇拜，《上精靈寶大法》卷四稱天皇大帝：“乃北极帝座之左，有星四座，其形聯綴微曲如勾，是名勾陳，其下一大星正居其中，是為天皇大帝也。其總万星，位同北极卻為樞紐，而天皇亦隨天而精，上應始口(左先右刂)。”其實，勾陳同“鉤陳”，是天上紫微垣中的星座名，靠近北极星，共自六顆星組成。《星經》稱：“勾陳六星在五帝下，為后宮，大帝正妃。又住天子六將軍，又主三公。”所以后人又以勾陳為后宮。《晉書•天文志》又稱：“勾陳六星皆在紫微宮中。……勾陳口中一星，曰天皇大帝，其神曰燿魄寶，主御群靈，執万神圖。”道教吸收了這些信仰，稱龍漢年問有一國王名叫同御，圣德無邊，時人稟受八万四千大劫；國王有一玉妃，明哲慈慧，號曰紫光伕人，誓塵劫中已發絰愿，愿生圣子，輔佐乾坤，以裨造化；后三千劫，此王出世，因上春日百花榮茂之時，游戲后苑絰金蓮溫玉池邊，脫服澡盥，忽有所感，蓮花九苞，應時開發，化生九子，其二長子是為天皇大帝、紫微大帝；二長帝君，居紫微垣太虛宮中勾陳之位，掌握符圖紀綱元化，為眾星之主領。是說見于道經《玉清無上靈寶自然北斗本生真經》中。另宋張君房《云笈七羲》卷二十四稱：“璇璣星君，字處行，勾陳六星主之，常陳天之虎責也。”並列勾陳上宮目天皇大帝名目，列為四御之一。

　　勾陳大帝的職能為：協助玉皇大帝執掌南北兩极和天、地、人三才，統御眾星，並主持人僩兵革之事。

CÂU TRẦN ĐẠI ĐẾ

Tên gọi đủ là “Câu Trần (Trận) Thượng Cung Thiên Hoàng Đại Đế” , gọi tắt là “Câu Trần (Trận) Đại Đế ” hay “Thiên Hoàng Đại Đế ”. Là vị thần đứng thứ ba trong “Tứ Ngự” (bốn vị cao cấp) theo Đạo Giáo.

Câu Trần Đại Đế cùng với Bắc Cực Tử Vi Đại Đế đã được người cổ đại Trung Quốc sùng bái tinh tú. Trong quyển bốn sách “Thượng Tinh Linh Bảo Đại Pháp ” tôn xưng Câu Trần Đại Đế như sau:-

“Câu Trần Đại Đế ở về phía bên trái của Bắc Cực Đế, có bốn tòa tinh tú, hình dạng nối tiếp hình cong như “móc câu” nên có tên là Câu Trần. Trong đó có một ngôi sao lớn sáng nhất ở giữa, chính là Thiên Hoàng Đại Đế vậy. Ngài là vị thần cai quản các tinh tú, chức vị ngang với Bắc Cực , thuộc về “chỉ huy đầu não” (mấu chốt), nhưng Thiên Hoàng lại theo trời cô đọng lại, để ứng với “thủy khẩu” (tả văn hữu võ).”

Kỳ thật, Câu Trần nầy đồng với sao “Câu Trần” trong hệ tinh tú, nằm trong khu vực “Tử Vi Viên” (vườn Tử Vi) , gần bên sao Bắc Cực, gồm có sáu ngôi sao tổ hợp thành.

Trong “Tinh Kinh” (kinh nói về các ngôi sao) cho rằng : “Sáu sao Câu Trần ở phía dưới của Đế Tinh, là Hậu Cung, tức là chánh phi của vua. Cũng là sáu vị Đại Tướng Quân bảo vệ cung vua, làm chủ Tam Công” (ba chức quan đứng đầu trong triều). Do đó, trong dân gian về sau gọi Câu Trần là Hoàng Hậu.

*Sách “Tấn Thư—Thiên Văn Chí” thì nói :- “Sáu sao Câu Trần đều ở trong cung của Tử Vi…………Một sao Câu Trần ở thủy khẩu gọi là Thiên Hoàng Đại Đế . Danh xưng của vị tôn thần nầy là “Diệu Phách Bảo”, làm chủ linh khí của chúng sanh, cai quản các thần”.

Đạo Giáo tiếp thu tín ngưỡng trên, cho rằng vào thời kỳ Long Hán (thời kỳ huyền thoại theo lịch sử Trung Quốc) có vị vua tên Khiếu Đồng Ngự, có thánh đức bao la rộng rãi. Người lúc bấy giờ sống tới tám muôn bốn ngàn đại kiếp. Đức vua có một vị Ngọc Phi, thông minh sáng suốt , hiền hậu giỏi dang, hiệu là “Tử Quang Phu Nhân”, vì thương chúng sanh ở trần gian nên phát nguyện sanh Thái Tử để làm phụ tá cho trời đất, giúp việc tạo hóa . Ba ngàn kiếp sau, vị vua nầy (tức Thái Tử lên ngôi) kế vị. Nhân vào tiết thượng xuân, trăm hoa đua nở tươi thắm rực rỡ, nhà vua đi dạo ở vườn sau, đến ao Kim Liên Ôn Ngọc, cởi y phục định tắm, bổng chợt thấy có đóa hoa sen chín cánh đang nở bung xòe ra, biến hóa làm chín người con trai. Hai người con trai lớn tức là Thiên Hoàng Đại Đế và Tử Vi Đại Đế . Đó là hai vị Đế Quân ở vị trí “câu trần” trong Tử Vi Viên của Cung Thái Hư. Hai vị nầy chưởng quản tất cả việc sanh sanh hóa hóa của thế gian, là thủ lãnh của các sao. Truyền thuyết nầy ghi trong sách Đạo Giáo tên là “Ngọc Thanh Vô Thượng Linh Bảo Tự Nhiên Bắc Đẩu Bổn Sinh Chân Kinh”.

Ngoài ra, trong sách “Vân Cấp Thất Thiêm” của Trương Quân Phòng đời Tống, quyển thứ hai mươi bốn có ghi “Vị Tuyền Cơ Tinh Quân, tên là Xứ Hành, đứng đầu làm chủ sáu sao Câu Trần, là vị chỉ huy quân sự ở cung trời”. Ông xếp Câu Trần vào danh mục Thiên Hoàng Đại Đế , đặt vào vị trí thứ nhất của Tứ Ngự.

*Chức năng của Câu Trần Đại Đế là “Giúp đỡ cho NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ cai quản hai cực Nam Bắc và Tam Tài (thiên, địa, nhân), điều khiển các sao, làm chủ về việc chiến tranh của thế gian.

GHI CHÚ :-

-勾陳，古星宿名，屬紫微垣。

-勾陳一即是現在的北极星。

-中國古星名，有星六顆，屬現在星座体係中的小熊座，勾陳一即小熊座α星，也就是現在的北极星。

*Chú thích:- Câu Trần là tên cũ của sao do người xưa gọi, nằm trong khu vực “Tử Vi Viên”.

-Sao thứ nhất của Câu Trần ngày nay gọi là sao bắc Cực.

-Là tên cổ về ngôi sao của Trung Quốc xưa, có sáu ngôi sao, ngày nay xếp vào nhóm Tiểu Hùng Tinh. Câu Trần là sao Alpha của nhóm nầy, tức là sao Bắc Cực ngày nay.

*Nhược Thủy dịch

(từ http://wdb.taoistic.org/)

35.TIÊN THIÊN TÔN THẦN

LÔI TỔ.

先天尊神 - 雷祖

雷祖的由來：雷祖，即九天應元雷聲普化天尊，或稱九天應元雷聲普化真王。據《無上九霄玉清大梵紫微玄都雷霆玉經》稱，雷祖是浮黎元始天尊第九子玉清真王的化身。也有說是軒轅黃帝升仙以後成為雷精，主雷雨之神。雷祖為其封號。雷祖居於神霄玉府，在碧霄梵氣之中，去雷城有二千三百里。雷城是天庭行雷之所，高八十一丈，左有玉樞五雷使院，右有玉府五雷使院。天尊前有雷鼓三十六面，由三十六神司之。行雷之時，雷祖擊鼓一下，即時雷公雷師興發雷聲。雷部有神三十六名，皆當時輔相有功之臣。明代小說《封神演義》則稱聞仲為九天應元雷聲普化天尊，其率領之雷部催雲助雨護法天君共有二十四名。其中有道觀內常有供奉的律令大神鄧元帥忠，銀牙耀目辛天君環，飛捷報應張使者節，左伐魔使苟元帥章，右伐魔使畢元帥環等天將，還有陶天君榮、龐天君洪、秦天君完、趙天君江、董天君全、袁天君角等等。

TIÊN THIÊN TÔN THẦN

LÔI TỔ .

I.- XUẤT XỨ:-

Lôi Tổ có danh xưng đầy đủ là “Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn ” hay “Cửu Thiên ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Chân Vương ”.

*Theo sách “Vô Thượng Cửu Tiêu Ngọc Thanh Đại Phạm Tử Vi Huyền Đô Lôi Đình Ngọc Kinh ” có nói rằng:- “Lôi Tổ tên là Phù Lê, tức Ngọc Thanh Chân Vương, con trai thứ chín của Nguyên Thủy Thiên Tôn hóa thân ra.

*Có thuyết lại nói rằng :- “Khi Hiên Viên Huỳnh Đế đăng tiên thành vị Lôi Tinh, coi về việc sấm sét mưa bão, được phong hiệu là Lôi Tổ”.

*Lôi Tổ cư ngụ ở Thần Tiêu Ngọc Phủ trong cung Bích Tiêu Phạm Khí, cách Lôi Thành hai ngàn ba trăm dặm. Lôi Thành là nơi tạo ra sấm sét của thiên đình, cao tám mươi mốt trượng, bên trái có Ngọc Khu Ngũ Lôi Sử Viện, bên phải có Ngọc Phủ Ngũ Lôi Sử Viện. Phía trước có ba mươi sáu điện Lôi Cổ (trống sấm), do 36 vị Thần Ty coi sóc. Khi muốn tạo ra sấm, Lôi Tổ sẽ đánh trống, tức thì Lôi Công và Lôi Sư sẽ phát lớn tiếng sấm lên. Trong Lôi Bộ nầy có 36 vị thần, đều là những người có công được phong chức.

*Trong tiểu thuyết “Phong Thần Diễn Nghĩa” đời nhà Minh , có nói đến việc Thái Sư Văn Trọng được phong làm “Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hóa Thiên Tôn” chỉ huy 24 vị Hộ Pháp Thiên Quân trong Lôi Bộ để đẩy mây giúp mưa xuống thế gian. Trong các Đạo Quán thường thờ cúng Lôi Tổ và các vị Thiên Quân sau:-

-Luật Lệnh Đại Thần Đặng Nguyên Soái (Đặng Trung)

-Ngân Nha Diệu Mục Tân Thiên Quân (Tân Hoàn)

-Phi Tiệp Báo Ứng Trương Sứ Giả (Trương Tiết)

-Tả Phạt Ma Sử Cẩu Nguyên Soái (Cẩu Chương)

-Hữu Phạt Ma Sử Tất Nguyên Soái (Tất Hoàn)

Lại còn có Đào Thiên Quân (Đào Vinh), Bàng Thiên Quân (Bàng Hồng), Tần Thiên Quân (Tần Hoàn), Triệu Thiên Quân (Triệu Giang), Đỗng Thiên Quân (Đỗng Toàn), Viên Thiên Quân (Viên Giác) v.v…

(Xin xem phụ lục Phong Thần bên dưới)

職能：雷公、雷神的崇拜，古已有之。但是，在神系中設置雷部，並由九天應元雷聲普化天尊主其事，當是北宋末年的事。北宋時期，道教神霄、清微諸派，崇尚施行雷法，於是，雷之功能不僅在於施雨，而且擴大到了主天之禍福，持物之權衡，掌物掌人，司生司殺。《九天應元雷聲普化天尊玉樞寶經》就稱，要對「不忠君王，不孝父母，不敬師長」者，即付五雷斬勘之司，先斬其神，後勘其形，以致勘形震尸，使之崩裂。

II.- CHỨC NĂNG:-

Sự sùng bái Lôi Công, Lôi Thần đã có từ ngàn xưa.Việc đưa các vị trong Lôi Bộ do “Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn ” chỉ huy , vào hệ thần thánh thờ cúng, mới có từ cuối đời nhà Tống. Vào thời kỳ Bắc Tống, một trong các pháp thịnh hành nhất của các phái Đạo Giáo là “Lôi Pháp”. Theo đó, công năng của “Sấm” không còn gần với mưa nữa, mà được khuếch đại lên nhiều với chức năng chủ về họa phước của trời ban giáng, có quyền hành giúp đỡ muôn vật, toàn quyền sanh sát con người. Trong “Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn Ngọc Xu Bảo Kinh ” có nói “Những người bất trung với vua, bất hiếu với cha mẹ, bất kính sư trưởng thảy đều bị chuyển giao cho Ngũ Lôi Trảm Khám Ty xử lý. Trước thì trảm kỳ thần (sét đánh chết cái thần), sau khám kỳ hình (xét lại cho rõ các tội), cho đến các tội quá nặng thì bị sét đánh cho tan thây nát thể, hồn phách tiêu tan, vĩnh viễn không tái sanh được.

奉祀：《明史》的《禮志》稱，「雷聲普化天尊者，道家以為總司五雷，又以六月二十四日為天尊現示之日，故歲以是日遣官詣顯靈宮致祭」。道教的主要宮觀大多供奉雷祖。每逢六月二十四日有道教徒進廟燒香，祈福消災。道教正一派在一些大型齋醮禮儀中常設有雷祖的神位，並在科儀中有召請雷部諸天君的內容。

*參考文獻：

《明史、禮志》、

《無上九霄玉清大梵紫微玄都雷霆玉經》、

《九天應元雷聲普化天尊玉樞寶經》

*執筆人：陳耀庭

III.- VIỆC THỜ CÚNG :-

Sách “Lễ Chí” trong “Minh Sử” ghi rằng :-“ Lôi Thanh Phổ Hóa Thiên Tôn được Đạo Gia tôn làm Thần Chưởng Quản Ngũ Lôi, mà ngày hai mươi bốn tháng sáu là ngày xuất hiện của Thiên Tôn, từ xưa đã lấy đó làm ngày vía để cúng tế”.

*Các Đạo Quán của Đạo Giáo đều có thờ cúng Lôi Tổ. Mỗi năm vào ngày hai mươi bốn tháng sáu, tín đồ tập trung đến các Đạo Quán để dâng hương, cầu Thiên Tôn giải tai ban phước.

Trong Chính Nhất Phái của Đạo Giáo , vào những đại lễ đàn, có thiết trí bài vị Lôi Tổ và trong các “khoa nghi” đều có mục triệu thỉnh các Thiên Quân của Lôi Bộ đến chứng và bảo hộ lễ đàn.

*Tài liệu tham khảo:-

《 Minh Sử 、 Lễ Chí 》、

《 Vô Thượng Cửu Tiêu Ngọc Thanh Đại Phạm Tử Vi Huyền Đô Lôi Đình Ngọc Kinh 》、

《 Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn Ngọc Xu Bảo Kinh 》

*Người viết bài： Trần Diệu Đình.

PHỤ LỤC

-Trích Phong Thần Diễn Nghĩa

“Thái Thượng Nguyên Thủy truyền sắc:

Văn Trọng có công tu luyện, không được thành tiên, xuống phò hai trào đều tận trung, sau thất một trận mà mãn số. Trung liệt cũng đáng thương, nay cho làm đầu Lôi Bộ, cai trị 24 vị Thiên Quân xem gió, mưa, mây, chớp. Lấy oai sấm sét trị tội loài tà.

Vậy thì:

Văn Trọng làm chức Cửu Thiên Nguyên Lôi Thanh Phổ Hóa Thiên Tôn.

Còn 24 vị Thiên Quân kể ra như sau:

*Theo Lôi Bộ

Chức vụ: Tên người: Nhiệm vụ

Thiểm điển thần: Kim Quang thánh mẫu: coi việc sấm chớp

Hưng vân thần: Thể Vân Tiên cô: coi việc kéo mây

Trợ phong thần: Hạm Chi Tiên cô: coi việc làm gió

Bố võ thần: Bích Vân Tiên cô : coi việc làm mưa

*Coi Việc Sấm Sét

Tên thần: Chức vụ: Tên thần: Chức vụ

Đặng Trung: Đặng Thiên Quân : Trương Tiết: Trương Thiên Quân

Đào Vinh: Đào Thiên Quân : Bàng Hồng: Bàng Thiên Quân

Tuân Chương: Tuân Thiên Quân : Tất Hoàn: Tất Thiên Quân

Tần Hoàn: Tần Thiên Quân : Triệu Giang: Triệu Thiên Quân

Đổng Toàn: Đổng Thiên Quân : Viên Giác: Viên Thiên Quân

Lý Đức: Lý Thiên Quân : Tôn Lương: Tôn Thiên Quân

Bạch Hổ: Bạch Thiên Quân : Vương Diệt: Vương Thiên Quân

Dao Tân: Dao Thiên Quân : Trương Triệu: Trương Thiên Quân

Kiết Lập: Kiết Thiên Quân : Dư Khánh: Dư Thiên Quân

Các thần lãnh chức tạ ơn lui xuống.”

*Nhược Thủy dịch

(từ http://www.taoism.org.hk)

(Xin xem tiếp phần "Năm vị Nguyên Soái của Lôi Bộ")

36. Chư Thần của Núi Non Sông Biển và Lôi Bộ

NĂM VỊ NGUYÊN SOÁI CỦA LÔI BỘ .

山川河海及雷部諸神 - 雷部五元帥

雷部五元帥的由來：雷部五元帥，指的是九天應元雷聲普化天尊主掌的雷部中五名元帥。雷部中元帥很多，一說雷部有鼓三十六面，各鼓均有一名元帥操持，故有元帥三十六名；一說雷部有催雲助雨護法天君二十四名，故有元帥二十四名。雷部五元帥就是常見於道教經籍之中、民間流傳最廣、在一些道觀中設像供奉的雷部五名元帥，即：鄧、畢、劉、辛、龐等五名元帥。

Chư Thần của Núi Non Sông Biển và Lôi Bộ

NĂM VỊ NGUYÊN SOÁI CỦA LÔI BỘ

I.- XUẤT XỨ :-

Năm vị Nguyên Soái của Lôi Bộ là để chỉ cho năm vị Nguyên Soái trong Lôi Bộ của Ngài “Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn ” chưởng quản.

Trong Lôi Bộ thì có rất nhiều Nguyên Soái, có thuyết nói có đến 36 Điện, mỗi nơi đều có một vị Nguyên Soái cai quản, cho nên có tất cả là 36 vị .

Có thuyết nói rằng trong Lôi Bộ có 24 vị Thiên Quân Hộ Pháp phụ trách việc làm mưa gió, nên có 24 vị Nguyên Soái.

Nhưng trong các kinh thuộc Đạo Giáo thường phổ biến có năm vị Nguyên Soái mà thôi. Dân gian tin tưởng rộng rãi về năm vị nầy rất nhiều.

Trong một vài Đạo Quán của Đạo Giáo có tạo hình tượng của năm vị Nguyên Soái là :- Đặng, Tất, Lưu, Tân, Bàng Nguyên Soái để thờ cúng.

鄧元帥為首：雷部諸元帥中，以鄧元帥為首。鄧元帥，名忠，傳稱其「銀牙耀目」、「火焰繞身」。《夷堅志補》稱「天元考召鄧將軍」。《鑄鼎餘聞》引明《常熟私志》稱「律令大神鄧元帥」，當係職掌雷部律令考召之意。

II. TIỂU SỬ CÁC NGUYÊN SOÁI:-

1/- Đứng đầu là Đặng Nguyên Soái :-

Trong các vị Nguyên Soái của Lôi Bộ, thì Đặng Nguyên Soái đứng thứ nhất.Ngài tên là TRUNG, trong truyện tôn xưng là “Ngân Nha Diệu Mục” (răng bạc mắt chói) hay “Hỏa Diệm Nhiễu Thân” (núi lửa vây thân).

Trong “Di Kiên Chí Bổ” tôn xưng Ngài là “Thiên Nguyên Khảo Thiệu Đặng Tướng Quân ”. Còn trong “Chú Đỉnh Dư Văn” dẫn theo sách “Thường Thục Tư Chí” tôn xưng Ngài là “Luật Lệnh Đại Thần Đặng Nguyên Soái”, ý nói Ngài giữ chức chưởng quản Lôi Bộ, ban hành mệnh lệnh và kiểm tra các công việc ở đây.

雷精畢元帥：畢元帥，原名田華。據《三教源流搜神大全》，田華原係雷精，藏地中，寄胎於田間，得千年石鐘乳氣而生。出生時，白晝晴空霹靂，火光照天，風雨驟至。大蛇圍其外，群蜂以哺。及長，因田為田，指華為畢，修煉於漉瀘岩下。女媧補天不成，畢元帥助水火之精，聲吼天地，乃塞天漏。又煉五色火雹風雷陣，助黃帝擊死蚩尤，被拜為龍師。玉帝封以雷門畢元帥之職，敕掌十二雷庭，助玄天上帝誅瘟役鬼，上管天地潦涸，下糾群魅出沒，中擊不仁不義等等。

2/- Lôi Tinh Tất Nguyên Soái:-

Tất Nguyên Soái có tên gốc là Điền Hoa. Theo sách “Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn ” nói rằng, Điền Hoa nguyên là “tinh túy của sấm” ẩn tàng trong đất, sau gởi thai vào trong ruộng, được thọ khí sữa một ngàn năm của chuông đá mà sanh ra. Khi sanh ra, đang lúc ban ngày tạnh ráo mà có tiếng sấm, lửa sáng chói trời, mưa gió ập đến. Rắn lớn vây xung quanh, bầy ong che chắn trên đầu. Khi lớn lên, vì chữ “điền” (là ruộng) đồng với chữ Điền (họ Điền), còn chữ Hoa gần giống chữ Tất(華 & 畢) tu luyện ở núi Lộc Lô. Khi bà Nữ Oa vá trời lúc đầu không thành công, được Tất Nguyên Soái trợ giúp cho tinh khí của nước và lửa, âm thanh rống khắp trời đất nên Bà Nữ Oa mới vá được trời. Sau lại luyện thành lửa ngũ sắc để lập trận Bão Phong Lôi, trợ giúp cho Huỳnh Đế đánh thắng giặc Xi-Vưu. Được NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ phong cho chức Tất Nguyên Soái, được phép cai quản mười hai Lôi Đình, giúp cho Huyền Thiên Thượng Đế tru diệt quỷ Ôn Dịch. Ngài trên thì xem xét việc khô hạn hay úng thủy của trời đất, dưới thì gom các tà mị lại để diệt, giữa thì trừng phạt những kẻ bất nhân bất hiếu v.v…

掌事劉天君：劉天君，名后，東晉時人。生於岷江漁渡中，幼時落波心而不死。因貧，送於羅真人為侍讀，因精於五雷掌訣，能招風捉雨，隨叩即應，濟民助國。是年東京大旱，皇帝禱於劉天君祠，果有大雨。時秋大稔。皇帝敕命其為「立化慈濟真君」。玉皇大帝亦命劉天君職掌雷部王府的各種事務。

3/- Chưởng Sự Lưu Thiên Quân:-

Lưu Thiên Quân tên là Hậu, người đời Đông Tấn. Sinh ra trong gia đình đánh cá ở Mân Giang. Lúc còn bé, bị chìm vào trung tâm sóng mà không chết. Nhà nghèo, nên được gởi đến La Chân Nhân để hầu hạ. Nhân đó, Ngài học được tinh thông pháp Ngũ Lôi Chưởng Quyết, có thể gọi gió kêu mưa, tùy tiếng kêu mà ứng nghiệm, giúp nước cứu dân. Năm ấy, ở Đông Kinh bị đại hạn, Huỳnh Đế cầu mưa với Lưu Thiên Quân, quả nhiên có mưa to, giúp cho được mùa lúa. Huỳnh Đế mới phong cho Ngài là làm “ Lập Hóa Từ Tế Chân Quân”.

Ngọc Hoàng Thượng Đế cho Ngài Lưu Thiên Quân giữ chức chưởng quản các công vụ ở Vương Phủ của Lôi Bộ.

雷齋辛元帥：辛元帥，原名辛興，字震宇，雍州人。據《三教源流搜神大全》，雍州地界有神雷山。辛興之母即為神雷山霹靂破膽而死。辛興抱母屍而哭。雷神感其至孝，變化為道士而謝罪，並贈辛興十二火丹以啖之。辛遂易形，妖其頭，喙其嘴，翼其兩肩，左執尖，右持槌，腳踏五鼓。玉皇大帝封其為元帥，與畢元帥「共五方事，往來行天，翦幽冥中邪魔鬼惡」。傳說六月十五日為辛元帥神誕之日，奉祀雷神的道教徒於是日茹素，稱為「雷齋」，以祈神佑。

4/-Lôi Trai Tân Nguyên Soái:-

Tân Nguyên Soái nguyên tên là Tân Hưng, tự Chấn Vũ, người ở Châu Ung.

*Theo “Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn” . Trong địa phận Châu Ung có ngọn núi tên Thần Lôi. Mẹ của Tân Hưng ngày nọ bị sét đánh chết ở núi Thần Lôi. Tân Hưng ôm thi thể của mẹ mà khóc lóc kêu gào thảm thiết. Lôi Thần cảm động trước sự hiếu thảo củ Tân Hưng, mới hóa hiện ra làm một vị đạo sĩ đến trước Tân Hưng tạ tội. Lại tặng cho Tân Hưng mười hai viên “Hỏa Đan” (linh đan lửa) bảo hãy nuốt vào. Tân Hưng liền tức thời thay đổi hình dạng :- đầu giống yêu quái, mồm nhô dài ra, hai bên vai mọc cánh, tay trái cầm giáo nhọn, tay phải cầm chùy, chân đạp năm cái trống. Ngọc Hoàng Thượng Đế phong cho làm Nguyên Soái, cùng với Tất Nguyên Soái đảm trách nhiệm vụ “lo công việc của năm phương, lui tới quanh cõi trời, tiêu trừ những ác quỉ, ma tà cõi u minh lên dương gian phá phách”.

*Theo truyền thuyết, ngày mười lăm tháng sáu là ngày sanh của Tân Nguyên Soái. Vào ngày nầy, tín đồ Đạo Giáo đến dâng hương hành lễ cúng chay, gọi là ngày “Lôi Trai” (cúng chay Lôi Thần) để cầu xin phù hộ ban phước.

金刀龐元帥：龐元帥，原名龐喬，字長清。據《三教源流搜神大全》，龐喬家境貧困，世為駕渡之工。但龐喬心行善良，對往來渡客無不平等，救人急難。玉皇大帝聞其至孝至誠，敕為混氣元帥，手執金刀，唯天門之出入是命，以降陰魔，除舊惡，秋毫不爽。

5/- Kim Đao (đao vàng) Bàng Nguyên Soái:-

Bàng Nguyên Soái nguyên tên là Bàng Kiều, tự Trường Thanh.

Theo sách “《 Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn” nói rằng, ngày xưa, gia đình của Bàng Kiều quá nghèo khổ, làm nghề chèo đò để nuôi dưỡng cha mẹ. Nhưng họ Bàng có tâm tánh hiền lành tốt đẹp, đối xử với tất cả khách qua đò đều bình đẳng, không phân biệt sang hèn, người nghèo thì không lấy tiền. Lại thường hay vớt cứu những người bị té chìm ở sông.

NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ thương người chí hiếu chí thành, nên phong cho làm Hỗn Khí Nguyên Soái, tay cầm kim đao (đao vàng), canh gác việc ra vào ở thiên môn và trừ khử âm ma, tiêu diệt kẻ ác, không bao giờ sai sót nhầm lẫn.

奉祀：一些大道觀常有設天將殿堂，供奉雷部元帥或其他天將。其中由於各地道教徒的地方文化歷史背景的差異，因此供奉元帥之名號以及數量可能有所不同。但是以雷部元帥作為護法神靈，救難神靈祈求確是一致的。

* 參考文獻：

《鑄鼎餘聞》、

《三教源流搜神大全》

*執筆人：陳耀庭

III.- VIỆC THỜ CÚNG:-

Một số Đạo Quán lớn thường xây dựng Thiên Tướng Điện Đường để thờ phụng các Nguyên Soái của Lôi Bộ hay các thiên tướng.

Tùy theo tình trạng văn hóa và điều kiện sinh hoạt mỗi nơi một khác mà việc thờ cúng Nguyên Soái Lôi Bộ khác nhau về số lượng và danh hiệu. Nhưng điểm chung nhất của việc thờ cúng Nguyên Soái Lôi Bộ là “Thần Linh về hộ pháp, cứu nạn và trảm quỉ trừ kẻ ác”.

*Tài liệu tham khảo ：-

《 Chú Đỉnh Dư Văn 》、

《 Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn 》

*Người viết ：- Trần Diệu Đình

*NHƯỢC THỦY dịch

(từ http://www.taoism.org.hk).

Chư Thần của Núi Non Sông Biển và Lôi Bộ

37.LÔI CÔNG -- ĐIỄN MẪU.

山川河海及雷部諸神 -- 雷公-電母

雷公電母的由來：雷公是司雷之神，屬陽，故稱公，又稱雷師、雷神。電母是司掌閃電之神，屬陰，故稱母，又稱金光聖母、閃電娘娘。雷電崇拜，起自上古。戰國屈原《遠游》篇有句稱「左雨師使經待兮，右雷公而為衛」；《離騷》中亦云：「鸞皇為余先戒兮，雷師告余以未具。吾令豐隆乘雲兮，求宓妃之所在」。豐隆，據漢王逸注，「一曰雷師」。《山海經》中有多處關於雷神的記載，稱雷神是「龍身而人頭，鼓其腹」，當是獸形。但漢代王充《論衡》中所述漢代的雷神，「若力士之容，謂之雷公。使之左手引連鼓，右手推椎，若擊之狀。其意以為雷聲隆隆者，連鼓相扣擊之音也」。雷公當是人形。魏晉南北朝時期，雷公又變為獸形。《搜神記》稱雷神「色如丹，目如鏡，毛角長三尺，狀如六畜，似彌猴」。閃電之職，古代亦由雷公兼司。直至漢代才有電父之說。大約在唐宋時期，閃電之神變成電母。唐崔致遠有句稱「使電母雷公，鑿外域朝天之路」。宋蘇軾亦有詩稱「麾駕雷公訶電母」。宋元以後，電母更有名姓，《鑄鼎餘聞》稱「電母秀使者，名文英」。《元史》的《輿服志》說到軍中有「電母旗」，旗上畫神人為女人形，「纁衣朱裳白褲，兩手運光」。明代小說《西遊記》和《北遊記》都寫到電母，稱 " 金光聖母 " 或 " 朱佩娘 " 。

Chư Thần của Núi Non Sông Biển và Lôi Bộ

LÔI CÔNG -- ĐIỄN MẪU.

I.- XUẤT XỨ:-

Lôi Công là vị thần phụ trách về việc tạo ra “sấm” (tiếng nổ), thuộc về dương , nên gọi là “Công” (Ông Sấm) cũng gọi là “Lôi Sư” hay “Lôi Thần”.

Điễn (Điện) Mẫu là vị thần phụ trách việc tạo ra “sét” (tia chớp), thuộc về âm, nên gọi là “Mẫu”, cũng gọi là “Kim Quang Thánh Mẫu” hay “Thiểm Điện Nương Nương”.

Sự sùng bái sấm sét có từ đời thượng cổ. Ông Khuất Nguyên đời Chiến Quốc, trong thiên “Viễn Du” đã có câu thơ:-

“Tả vũ sư sử kinh đãi hề,

Hữu Lôi Công nhi vi vệ”

*Dịch:-

“Bên trái ta có vũ sư (thần mưa) cầm sách đứng chờ,

Bên phải ta có Lôi Công bảo vệ”

*Trong “Ly Tao” cũng nói :-

“Loan hoàng vị dư tiên giới hề,

Lôi Sư cáo dư dĩ vị cựu,

Ngô lệnh Phong Long thừa vân hề,

Cầu mật phi chi sở tại”

*Dịch:-

“Chim loan vua vì ta trước phải giữ giới,

Lôi Sư nói với ta rằng như thế cũng chưa đủ.

Ta ra lệnh cho Phong Long cỡi mây,

Mong (sẽ mang) Mật Phi đến nơi nầy”.

“Phong Long” trong chú thích của Vương Dật đời Hán “là cách nói khác của Lôi Sư.

*Trong “Sơn Hải Kinh” có viết rằng nhiều nơi thờ cúng Lôi Thần, diễn tả hình dáng là “đầu người mình rồng, bụng như cái trống” , đó là hình dạng thú. Nhưng trong “Luận Hành” của Vương Sung đời nhà Hán thì diễn tả hình dáng như sau:- “Lôi Công có dáng như một lực sĩ, tay trái cầm một dây trống, tay phải cầm dùi chùy, như đang đánh trống vậy. Ý nói là tiếng tiếng sấm ầm ầm như nhiều cái trống liên tục phát ra âm thanh vậy”. Đến đây thì Lôi Công đã có hình người. Đến thời Ngụy Tấn của Nam Bắc triều, Lôi Công lại trở lại dạng hình thú. Trong “Sưu Thần Ký” viết :- “Có sắc đỏ như linh đan,mắt như gương sáng, sừng dài ba thước, giống như lục súc hay khỉ”. Chức năng tạo tia sét trước do Lôi Công đảm nhiệm luôn. Đến đời Hán mới có nói đến “Ông cha điện”. Cho đến khoảng đời Đường Tống, thì thần tia sét mới biến thành “Điện Mẫu” (Mẹ Sét) . Ông Thôi Trí Viễn đời Đường nói:- “Khiến cho Lôi Công và Điện Mẫu đào con đường từ bên ngoài vào chầu trời”. Ông Tô Thức đời Tống có thơ rằng:- “Huy giá Lôi Công kha Điện Mẫu” (xe chỉ huy của Lôi Công quát mắng Điện Mẫu). Từ sau đời Tống Nguyên, mới có danh xưng Điện Mẫu. Trong sách “Chú Đỉnh Dư Văn” nói “Điện Mẫu là sứ giả xinh đẹp, tên là Văn Anh”. Trong chương “Dư Phục Chí” của “Nguyên Sử” nói là trong quân trận có “Cờ Điện Mẫu”, trên đó vẽ vị nữ thần “mặc chiếc áo màu đỏ quần trắng, hai tay chuyển vận ánh sáng”. Trong các tiểu thuyết đời Minh như Tây Du Ký hay Bắc Du Ký đều có nói đến Điện Mẫu, xưng là “Kim Quang Thánh Mẫu” hay “Chu Bội Nương”.

職能：雷公電母之職，原來是管理雷電。但是自先秦兩漢起，民眾就賦予雷電以懲惡揚善的意義。《史記》的《殷本紀》稱「武乙無道，暴雷震死」。王充《論衡》的《雷虛》篇稱「盛夏之時，雷電迅疾，擊折樹木，壞敗室屋，時犯殺人」，「其犯殺人也，謂之陰過，飲食人以不潔凈，天怒擊而殺之。隆隆之聲，天怒之音，若人之響噓矣」。其雷電都具有代天行道、懲罰陰過、震死暴雷的意思。道教繼承中國古代對雷公電母的信仰。唐五代高道杜光庭在其編定的《道門科範大全集》的多種祈求雨雪的科儀中，都以雷公電母作為主要啟請的神靈。北宋以後的神霄派、清微派道士施行雷法，《道法會元》稱雷法之基礎是「氣」，「道中之法者，靜則交媾龍虎，動則叱吒雷霆」，而雷公作為主管雷霆的九天應元雷聲普化天尊 ( 即雷祖 ) 的下屬神靈，在施法中予以迎送、召喚、調遣和施雷等事。

II.- CHỨC NĂNG:-

Chức năng của Lôi Công và Điện Mẫu nguyên là quản lí Lôi Điện. Nhưng bắt đầu từ thời Tiên Tần và Lưỡng Hán, dân gian mới gán thêm ý nghĩa quyền hạn của Lôi Điện là trừng phạt kẻ ác cứu giúp người lành. Trong thiên “Ân Bản Kỷ” của “Sử Ký” nói “Vua Vũ tên Ất vì vô đạo nên bị sét đánh chết”. Còn Vương Sung trong thiên “Lôi Hư” của sách “Luận Hành” nói:- “Thời thịnh vượng nhà Hạ, Lôi Điện đã nhanh chóng đánh chết cây cối, làm hư nhà cửa, có lúc chết người”. “Người bị sét đánh chết nầy là vì chứa quá nhiều khí âm, do ăn uống những chất không sạch sẻ, nên bị Trời giận sai Lôi Công đánh chết . Những tiếng sấm ầm ầm là biểu hiện sự tức giận của Trời mà con người nghe vang dội lại vậy”.

Như vậy, Lôi Điện có thêm chức năng “thế thiên hành đạo” (thay trời hành Đạo), ý nói trừng phạt những tội “quá âm” bằng cách dùng sấm sét đánh chết.

*Đạo Giáo kế thừa tín ngưỡng về Lôi Công Điện Mẫu của thời cổ đại, trong sách “Đạo Môn Khoa Phạm Đại Toàn Tập ” của bậc đạo đức cao là Đỗ Quang Đình đời Đường Ngũ Đại đều lấy Lôi Công Điện Mẫu làm vị thần linh khải thỉnh đầu tiên trong các nghi thức lễ đàn cầu mưa hay tiêu tuyết.

*Từ đời Bắc Tống về sau, những Đạo Sĩ của các phái Thần Tiêu, phái Thanh Vi đều có “Pháp Hành Lôi”.

Trong “Đạo Pháp Hội Nguyên” nói rằng cơ sở của Lôi Pháp là ở “KHÍ”, “Pháp ở trong Đạo là khi tĩnh thì “long hổ giao cấu”, còn khi động thì quát như tiếng sấm”. Mà Lôi Công lại là thuộc hạ của Cửu Thiên Ứng Nguyên Lôi Thanh Phổ Hoá Thiên Tôn (Lôi Tổ) , nên trong việc “tác pháp” có những nghi thức như :- “nghênh tống, trao đổi vị trí, điều khiển” việc hành lôi pháp nầy.

奉祀：在一些規模較大的道觀和廟宇中，常有雷公電母的供奉。雷公神像作力士狀，裸胸袒腹，背插雙翅，額具三目，臉赤如猴，下巴長而銳，足如鷹爪。左手執鍥，右手執鎚，作欲擊狀。自頂至旁，環懸連鼓五個，左足盤躡一鼓，世稱雷公江天君。電母之像則容如女，貌端雅，兩手執鏡，號曰電母秀天君。雷公神誕之日為六月二十四日。道教信徒一般只是在祈求雨雪時才奉祀雷公電母，專門奉祀的已不多見。但在道教大型齋醮儀禮中仍列有雷公電母之神位。

*參考文獻：

《搜神記》、

《鑄鼎餘聞》、

《三教源流搜神大全》

* 圖片來源:

中國美術全集繪畫編．寺觀壁畫(九五, 九六), 文物出版社及北京銀冠電子科技公司聯合製作出版

*執筆人：陳耀庭

III.- VIỆC THỜ CÚNG:-

Trong các Đạo Quán hay Miếu Vũ có qui mô lớn, thường hay thờ cúng Lôi Công Điện Mẫu. Thần Lôi Công tạo như hình tượng lực sĩ, bày trần ngực và bụng, lưng gắn hai lá cờ, trên trán có ba mắt, gò má đỏ như khỉ , cằm nhọn mà dài, chân như móng chim ưng. Tay trái cầm cái liềm, tay phải cầm chùy như muốn đánh xuống. Từ đỉnh đầu xuống hai tay, có đeo một chùm năm cái trống , chân trái mang theo sau một cái trống, thế gian gọi là Lôi Công Giang Thiên Quân.

Tượng của Điện Mẫu thì dung nhan người nữ, tướng mạo đoan trang, hai tay cầm gương, danh hiệu là Điện Mẫu Tú Thiên Quân.

*Ngày đản sanh của Lôi Công là ngày hai mươi bốn tháng sáu.

Tín đồ Đạo Giáo mỗi khi có việc cầu mưa hay ngưng tuyết thì mới cúng tế Lôi Công và Điện Mẫu, còn thờ bình thường thì ít thấy. Nhưng trong các nghi lễ của lập đàn trai tiêu lớn của Đạo Giáo cũng đều có thần vị của Lôi Công và Điện Mẫu.

*Tài liệu tham khảo ：-

《 Sưu Thần Ký 》、

《 Chú Đỉnh Dư Văn 》、

《 Tam Giáo Nguyên Lưu Sưu Thần Đại Toàn 》

Xuất xứ hình ảnh :-

Trung Quốc Mỹ Thuật Toàn Tập Hội Hoạ Biên ．Tự Quán Bích Hoạ (cửu ngũ , cửu lục ), Văn Vật xuất bản xã cập Bắc Kinh Ngân Quán Điện Tử Khoa Kỹ Công Ty liên hợp chế tác xuất bản.

*Người viết:- ： Trần Diệu Đình

*NHƯỢC THỦY dịch

(từ http://www.taoism.org.hk).

Xin theo dõi tiếp BÀI 8. dienbatn giới thiệu.